Ứng dụng tư duy báo chí của Hồ Chí Minh trong thời đại hiện nay

Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ được biết đến như một nhà lãnh đạo vĩ đại mà còn là một nhà báo xuất sắc, với tư tưởng và phương pháp tác động mạnh mẽ đến ngành báo chí cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là độc giả chủ động của báo chí Việt Nam và quốc tế. Người đã xây dựng cho mình một thói quen đọc báo đều đặn và nghiêm túc. Người không bao giờ hẹn tiếp khách vào đầu giờ làm việc; thay vào đó, việc đầu tiên mỗi ngày là lướt qua các trang báo. Hình ảnh Người đọc sách báo trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp ở Việt Bắc được ghi lại rất sống động (Ảnh: TTXVN).
Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Dân trí giới thiệu bài viết mang tiêu đề: "Vận dụng phong cách làm báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ mới" của Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
Trong suốt một thế kỷ qua, báo chí cách mạng Việt Nam đã không ngừng phát triển và trưởng thành, đóng góp to lớn vào công cuộc giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong hành trình này, Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là người mở đầu của nền báo chí nước nhà mà còn là biểu tượng của một nhà báo xuất sắc. Việc học hỏi và vận dụng phong cách làm báo của Người cực kỳ quan trọng, nhằm củng cố và nâng cao vị thế của báo chí trong lĩnh vực tư tưởng - văn hóa, thúc đẩy hiện thực hóa kỷ nguyên phát triển của dân tộc.
Ngày 21/6/1925 là một cột mốc đáng nhớ trong lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam, khi Báo Thanh niên ra đời, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập.
Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự khởi đầu của nền báo chí cách mạng ở Việt Nam mà còn thể hiện tư duy chính trị sắc bén và tầm nhìn chiến lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc sử dụng báo chí như một công cụ quan trọng để khai trí, thức tỉnh dân tộc và thúc đẩy hành động cách mạng.
Người nhận thấy rằng báo chí không chỉ là phương tiện truyền tải thông tin, mà còn là một vũ khí quan trọng trong cuộc đấu tranh tư tưởng, có vai trò to lớn trong việc tuyên truyền lý tưởng, tổ chức lực lượng và dẫn dắt phong trào cách mạng. Người đã nhấn mạnh rằng: báo chí là mặt trận, cán bộ báo chí là chiến sỹ cách mạng, và cây bút cùng trang giấy là vũ khí sắc bén của họ.
Nhận thức sâu sắc này đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến toàn bộ hành trình làm báo của Người, từ những ngày còn là Nguyễn Ái Quốc tại Pháp cho đến khi trở thành Hồ Chí Minh - người lãnh đạo Đảng, Nhà nước và là thầy dạy báo chí cho cách mạng Việt Nam.
Không chỉ là một nhà lãnh đạo xuất chúng, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là một nhà báo tài năng, có sức ảnh hưởng lớn về tư tưởng, phương pháp và đạo đức nghề nghiệp.
Trong suốt cuộc đời mình, Người đã viết hàng nghìn bài báo dưới nhiều bút danh và thể loại khác nhau như chính luận, phỏng vấn, truyện ngắn, thơ ca và nhiều thể loại khác. Những tác phẩm này không chỉ truyền tải rõ ràng tư tưởng mà còn thể hiện ngôn ngữ giản dị, nhưng đầy chiều sâu, gần gũi với quần chúng nhân dân.
Từ những tờ báo do Người thành lập, như Le Paria (Người cùng khổ) ở Pháp, Thanh niên tại Quảng Châu đến các tác phẩm viết cho báo Cứu quốc, Nhân dân,... dù ở giai đoạn nào, báo chí của Người luôn gắn liền với từng bước chuyển mình của cách mạng Việt Nam. Những bài viết này là sợi chỉ đỏ nối kết tư tưởng với hành động, đồng thời xây dựng niềm tin cách mạng và khơi dậy sức mạnh của toàn dân tộc, góp phần đưa cách mạng tới thành công.
Những giá trị báo chí mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại không chỉ mang dấu ấn lịch sử mà còn có tầm quan trọng hiện tại - là nguồn tư liệu và phong cách làm báo mẫu mực, trường tồn với sự phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Từ lý thuyết, phương pháp tiếp cận đến đạo đức nghề nghiệp, tất cả đều thống nhất trong hành trình cầm bút của Người. Từ vị trí một nhà báo tiên phong, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng nền móng và định hình một phong cách làm báo cách mạng đặc sắc, được coi là kim chỉ nam cho đội ngũ báo chí cách mạng Việt Nam hiện nay và trong tương lai.
Trong quá trình hoạt động báo chí dài lâu, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hình thành cho mình một phong cách làm báo cách mạng độc đáo, kết tinh từ tư duy chính trị nhạy bén và tinh thần nhân văn cao cả, hòa quyện với nghệ thuật ngôn ngữ sắc sảo và giản dị.
Phong cách báo chí Hồ Chí Minh không chỉ thể hiện tầm vóc tư tưởng của một nhà cách mạng lớn mà còn là chuẩn mực nghề nghiệp, đạo đức và trách nhiệm của người làm báo cách mạng Việt Nam.
Phong cách này phác họa tính chiến đấu rõ ràng, nhắm đến mục tiêu và đối tượng cụ thể, với nhiệm vụ phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng. Người nhấn mạnh việc viết báo không phải để thể hiện bản thân mà là để mang lại lợi ích cho xã hội.
Người dùng báo chí như một phương tiện tổ chức, kích thích và giáo dục quần chúng, không chỉ cung cấp thông tin mà còn là công cụ sắc bén để chỉ ra âm mưu và thủ đoạn của kẻ thù; đồng thời, định hướng tư tưởng và hun đúc niềm tin vào sức mạnh của nhân dân.
Người luôn khéo léo kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, giữa chiến lược và ngôn từ, trong đó các bài viết đều hướng tới việc làm cho quần chúng dễ tiếp cận và dễ hiểu. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ rõ rằng: "Viết phải để ai cũng hiểu được." Điều này đã giúp cho các tác phẩm của Người trở thành hành trang tinh thần không thể thiếu cho người đọc.
Phong cách báo chí của Người không chỉ giới hạn trong phạm vi lý thuyết; thực tiễn luôn là trung tâm. Người khuyến khích các nhà báo đi sâu vào thực tiễn, hiểu rõ tâm tư của nhân dân, để từ đó có thể tạo ra những sản phẩm báo chí thực sự có giá trị.
Sự kết hợp này không chỉ tạo nên những tác phẩm sâu sắc mà còn khẳng định tinh thần trách nhiệm cao cả của người làm báo. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hình thành một khái niệm sâu sắc về đạo đức nghề nghiệp - không chỉ là sự chính xác trong thông tin mà còn là sự trung thực và trách nhiệm với Tổ quốc, phục vụ nhân dân.
Báo chí cách mạng thực sự có giá trị khi mỗi người làm báo gắn bó mật thiết với người dân, từ đó mới lãnh đạo được đất nước và xã hội.
Kỷ nguyên mới với nhiều thay đổi chóng mặt trong công nghệ và thông tin đã tạo ra không ít thách thức cho báo chí cách mạng. Tuy nhiên, các nhà báo ngày nay cần vận dụng phong cách làm báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh một cách linh hoạt và sáng tạo hơn để đối phó với thực tế mới đó.
Mỗi cá nhân trong đội ngũ báo chí cần phát huy tinh thần trách nhiệm và sáng tạo trong việc đưa ra những sản phẩm báo chí vừa đáp ứng tính thời sự vừa đảm bảo chất lượng.
Hãy cùng nhau tôn vinh giá trị của báo chí cách mạng, bằng việc phát huy di sản mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại, và tiếp tục khẳng định vai trò của báo chí trong sáng tạo và định hướng những giá trị tốt đẹp cho xã hội.
Để biết thêm thông tin về các nội dung liên quan đến báo chí cách mạng, mời bạn tham khảo tại bai-viettin-tuc.
Cảm ơn bạn đã quan tâm. Chúng tôi sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.
Gửi thông tin thành công