Chính Quyền Địa Phương Hai Cấp Được Triển Khai Trên Toàn Quốc

Quốc hội vừa thông qua điều chỉnh quan trọng đối với Luật Chính quyền địa phương, giới thiệu mô hình chính quyền địa phương hai cấp mới, bao gồm cấp tỉnh và cấp xã, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc phân cấp và nâng cao chức năng quản lý của bộ trưởng.
Vào sáng ngày 16/6, Quốc hội đã thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi với sự đồng thuận của 100% đại biểu có mặt, tương đương 466 đại biểu. Luật này bao gồm 7 chương và 54 điều, chính thức có hiệu lực từ ngày có hiệu lực.
Luật mới quy định rằng đơn vị hành chính của Việt Nam sẽ được tổ chức thành hai cấp, bao gồm cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường, huyện đặc trưng thuộc tỉnh). Đây là một bước tiến lớn so với mô hình chính quyền địa phương 3 cấp trước đây (cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã).
Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp lần đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam (Ảnh minh họa: Hoàng Giám).
Theo quy định trong luật mới, chính quyền địa phương sẽ bao gồm Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND). Đồng thời, luật cũng quy định rằng việc thành lập các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt sẽ phải được Quốc hội quyết định. Những khu vực này quan trọng về mặt chiến lược và sẽ được tổ chức theo mô hình độc đáo, với các chính sách ưu đãi nhằm thu hút đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh của địa phương.
Luật nhấn mạnh về việc phân công nhiệm vụ và quyền hạn giữa chính quyền địa phương và cấp Trung ương. Nguyên tắc nổi bật của luật này là tăng cường phân quyền và phân cấp, giúp phân định rõ thẩm quyền giữa UBND và chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã.
Luật cũng quy định rằng trong trường hợp cần thiết, chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể trực tiếp chỉ đạo và xử lý những vấn đề thuộc về thẩm quyền của các cơ quan chuyên môn và tổ chức hành chính khác, nhằm đảm bảo hoạt động hành chính diễn ra trơn tru, không bị trì hoãn.
Về cơ chế tự chủ, chính quyền địa phương có thể tự ra quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm hoàn toàn trong phạm vi quyền hạn đã được phân cấp. UBND cấp tỉnh có thể đề xuất với Chính phủ để phân cấp các nhiệm vụ và quyền hạn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân ở địa phương.
Chính phủ cũng có trách nhiệm xem xét và trả lời các đề xuất của UBND cấp tỉnh trong trường hợp không đồng ý.
Bên cạnh đó, luật quy định rằng UBND và chủ tịch UBND cấp tỉnh có thể phân cấp cho các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc địa phương quản lý thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Điều này nhằm tạo thêm quyền tự chủ cho các đơn vị này trong việc vận hành và cung cấp dịch vụ công.
Các quy định về phân cấp cần được thể hiện rõ ràng trong văn bản pháp luật cấp dưới. Cơ quan phân cấp sẽ chịu trách nhiệm đảm bảo đủ điều kiện để thực hiện nhiệm vụ, trừ khi đơn vị được phân cấp tự đảm bảo các điều kiện này.
Các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi (Ảnh: Phạm Thắng).
Luật mới cũng cho phép UBND cấp tỉnh phối hợp đề xuất các phân cấp với Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, và các cơ quan ngang bộ, nhằm đảm bảo thực hiện nhiệm vụ phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã báo cáo về việc phân định đơn vị hành chính trong bối cảnh chuẩn bị cho áp dụng luật sửa đổi. Theo đó, mô hình tổ chức chính quyền 2 cấp sẽ giúp xác định rõ ràng nhiệm vụ và quyền hạn của từng cấp chính quyền dựa trên nhu cầu thực tế của địa phương.
Các đại biểu Quốc hội dự kỳ họp thứ 9 (Ảnh: Hồng Phong).
Chính phủ cũng đã điều chỉnh và bổ sung các quy định nhằm tạo sự gọn nhẹ và hiệu quả trong hoạt động của chính quyền địa phương, với mục tiêu phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Luật khuyến khích “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, nhằm phát huy tính tự chủ và sáng tạo của mỗi chính quyền địa phương.
Bộ trưởng cũng đã nhấn mạnh rằng việc phân định thẩm quyền giữa UBND và chủ tịch UBND là rất quan trọng, giúp cho cơ chế điều hành được linh hoạt và hiệu quả hơn. Luật đã điều chỉnh tiến trình phân quyền, phân cấp và ủy quyền một cách rõ ràng hơn, giúp cho các cơ quan dễ dàng thực hiện các nhiệm vụ theo quy định pháp luật.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà báo cáo các nội dung lớn của Luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua (Ảnh: Phạm Thắng).
Cuối cùng, Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi không chỉ tạo ra những cải cách tích cực mà còn đảm bảo quyền hạn và nhiệm vụ của chính quyền địa phương được thực hiện hiệu quả hơn. Qua đó, người dân sẽ được phục vụ tốt hơn và đạt được lợi ích cao nhất từ hệ thống chính quyền mới này.
Nếu bạn quan tâm đến những thay đổi mới trong các lĩnh vực chính trị và pháp lý, hãy theo dõi thêm thông tin từ các bản tin tiếp theo nhé!
Cảm ơn bạn đã quan tâm. Chúng tôi sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.
Gửi thông tin thành công